вторник, 18 марта 2014 г.

Qəribə idman növləri

Bəzi maraqlı idman növlərini araşdırdıq. İstərdik sizləri də bu idman növləri ilə tanış edək.
İdman zallarına getməkdən, futbol, basketbol, voleybol kimi məşhur idman növləri ilə məşğul olmaqdan “doyanlar” üçün onlarla, bəlkə də yüzlərlə maraqlı idman növləri mövcuddur.
Bu da velosiped xokkeyi... 





Qəribə idman növləri arasında bir də birtəkərli velosiped xokkeyi var. Qaydaları buz xokkeyi ilə eyni olan bu oyunun buz xokkeyindən yeganə fərqi isə  velosiped üzərində oynanılmasıdır. Artıq 25 ildir Amerika, Avropa və Asiyada müvəffəqiyyətlə təşkil edilən velosiped xokkeyi yarışlarına maraq da kifayət qədər çoxdur. Həm qeyri-adi tarazlıq, həm də qeyri-adi diqqət kimi qabiliyyətlər tələb edən bu idman növü üzrə yarışlar demək olar ki, hər il mütəmadi şəkildə keçirilir.

Kim tutsa, onundur


”Pendir yuvarlamaq” kimi də məlum olan bu təhlükəli idman növü hər il may ayının 22-də İngiltərənin Qloster şəhərindəki Kuper Təpəsində təşkil olunur. Bu yarışlar bir əsrdən çoxdur ki, təşkil edilir. Təkər formasındakı bir pendir dik bir təpədən aşağı yuvarlanır və onlarla yarış iştirakçısı pendiri tutmaq üçün onun arxasınca yuvarlanır. Təbii ki, təpə çox dik olduğu üçün tez-tez kürək, ayaq və ya qol yaralanmaları da olur. Pendiri tutan yarış iştirakçısı isə pendirə sahib olur.
Palçıqla çayda üzgüçülük


Üzgüçülük yarışlarının dənizdə, hovuzda keçirildiyini bilirdik, ancaq çayda (həm də palçıqlı çayda) keçirildiyini bilmirdik. İngiltərə və Amerikada təşkil edilən palçıqlı çayda üzmə yarışlarına maraq xeyli çoxdur. Bu yarışda iştirakçılar 54 metrlik bir məsafəyə üzür və bu məsafəni ən qısa vaxtda başa vuran qalib olur. Digər tərəfdən, bu yarışda iştirakçılar başqa üzgüçülük yarışlarından fərqli olaraq dalğıc paltarı da geyə bilərlər. Ancaq dalğıc paltarı geymək sərbəst olsa da, şnorkel (nəfəs almaq üçün alət) və pallet (üzmək üçün alət) geymək məcburidir. Dünya rekordu belə olan bu idman növündə rekord 1 dəqiqə 35 saniyə ilə Filipp Cona məxsusdur.
İnsan atla yarışır



Heç insan da atla yarışar? Əlbəttə ki, yarışar. Çünki qəribə idman növləri arasında insanın atla yarışdığı “İnsan ata qarşı” adlı idman növü də mövcuddur. Əsasən, Uelsdə təşkil edilən bu idman növündə 35 km-lik bir yolda atlar və insanlar birbirilərini keçməyə çalışırlar. Müxtəlif maneələrin də olduğu bu yarışın ən çətin mərhələsi dik bir təpəyə dırmanmaqdır. Qalib üçün verilən pul mükafatı isə hər il artırılır.
Su altında reqbi


Sualtı reqbi yarışı 4 metr dərinliyindəki bir hovuzda keçirilir. 11 nəfərdən ibarət 2 komanda topu rəqib komandanın qapısına vurmağa çalışır. Hər iki qapı da suyun altında yerləşir. Su altında həm nəfəs almaq, həm də hərəkət etmək çətin olduğu üçün bu idman növündə tələb olunan əsas qabiliyyətlər həm güclü nəfəsə, həm də güclü əzələyə malik olmaqdır.

Kim birinci çatsa...




Bu ənənəvi yarış əsasən ailələr arasında
 keçirilir. Belə ki, ailədəki güclü cins zəif cinsi belinə alır və bacara bildiyi qədər ən  böyük sürətlə finişə doğru “qaçır”. Bu yarışda qalib olmaq üçün isə finiş xəttinə o birilərdən birinci çatmaq kifayətdir. Əsasən Finlandiyada təşkil edilən bu yarışda heç bir qayda yoxdur...P.S. Bəs siz adıçəkilən idman növlərinin hansı ilə məşğul olmaq istərdiniz?

Saglamligin zemini

Bu səhifəmizdə sizi sağlam olmaq üçün bəzi hərəktərlə tanış etmək istıdikş.Axı necə deyərlər "Sağlam bədəndə sağlam ruh olar!"

Boyun üçün olan hərəkətlər
1. Düz dayanın, başınızı yavaş-yavaş son həddə qədər arxaya əyin və ağzınızı geniş açın. Sonra ağzınızı yavaş-yavaş bağlayın, eyni zamanda çənənizi də bacardığınız qədər yuxarı qaldırın.
2. Düz dayanın, çiyinlərinizi düzəldin və əllərinizi aşağı salın, kürək sümüklərini bir-birinə yaxınlaşdırın. Döş qəfəsini düz tutub əllərinizi çiyinlərinizə qoyun (sağ əli sağ, sol əli sol çiyinə) və boynunuzu bacardığınız qədər çox dartın, bu zaman əllərinizlə çiyinlərinizə təzyiq edərək onları yuxarı qalxmağa qoymayın. Nəfəs alın, 10-a qədər sayın, nəfəsinizi buraxın, tam sərbəst olun.
3. Arxası üstə skamyanın və ya stulların üzərinə uzanın, bu zaman baş sallanmış vəziyyətdə olmalıdır. Başınızı bacardığınız qədər aşağı sallayın, sonra qaldırın və çənənizlə sinənizə toxunmağa çalışın. Bu hərəkət zamanı qarın əzələlərı də məşq edir.


Çiyinlər və qollar üçün olan hərəkətlər
1. Düz dayanın, ayaqlarınızı çiyin bərabərliyində açın. Qantelləri bədən boyu aşağı sallanmış əllərinizlə tutun. Qollarınızı növbə ilə sinənizə doğru qatlayın, sonra aşağı salın.
2. Çıxış vəziyyəti əvvəlki hərəkətdəki kimidir. Qollarınızı əvvəlcə tədricən ön tərəfə çiyinləriniz səviyyəsinə qaldırın və eyni şəkildə tədricən aşağı salın, sonra qollarınızla bu hərəkəti yan tərəflərə də edin.
3. Düz dayanın, ayaqlarınızı çiyin bərabərliyində açın, əllərinizdə qantelləri tutun. Yan tərəflərdən qollarınızı yuxarı qaldırın və bu vəziyyətdə qalmaqla aramla 50-yə qədər sayın (zaman keçdikcə sayı 100-ə çatdırıın).
4. Döşəmədən aralanma. Ovuclar və ayaq barmaqlarının ucu döşəməyə toxunur, bədən havada qalır. Sonra aşağıya doğru hərəkət edin, əllərinizi çox aralı qoymayın. Əgər bu hərəkəti yerinə yetirmək sizin üçün ağırdırsa, onda əvvəlcə bu hərəkəti diz üstə dayanmaqla edin. Bu zaman əl barmaqlarınızın istiqamətini də dəyişin, barmaqlar əvvəlcə qabağa, sonra içəriyə, daha sonra isə bir az arxaya doğru istiqamətlənmiş olmalıdır. Hərəkət 10-20 dəfə təkrar olunur.


Döş əzələləri üçün olan hərəkətlər
1. Arxası üstə bərk, düz yerə uzanın. Qollarınızı düzləndirərək, qantelləri sinənizin önündə əllərinizdə tutun. Döşəməyə paralel olaraq qollarınızı yanlara doğru əyin (döşəməyə toxunmayın), sonra başlanğıc vəziyyətinə qayıdın.
2. Ayaqlarınızı çiyin bərabərliyində açın və espanderi (idman alətidir - idman malları mağazalarında satılır) qarşınızda tutun. Qollarınızı mümkün qədər yana açmaqla espanderi sinənizin önündə aramla dartın.
3. Düz dayanın. Qollarınızı arxaya tərəf əyərək əllərinizi bir-birinə keçirin və bacardığınız qədər yuxarı qaldırın.


İncə bel üçün olan hərəkətlər
1. Düz dayanın, əllərinizi belinizə qoyun. Aramla bədəninizi mümkün qədər sağa çevirin, 20-yə qədər sayın, başlanğıc vəziyyətinə qayıdın. Sonra eyni hərəkəti belinizi sol tərəfə çevirməklə də edin.
2. Düz dayanın, ayaqlarınızı çiyin bərabərliyində açın, əllər beldə. Sağ əlinizi başınız üzərindən qaldıraraq bədəni sola doğru əyin. Əyilmək yalnız yana tərəf olmalıdır. Başlanğıc vəziyyətə qayıdın və eyni hərəkəti sağ tərəfə əyilməklə təkrar edin. Effektivliyi artırmaq üçün əllərinizə qantelləri də götürmək olar.
3. Halqanı (“obruç”) belinizdə 10 dəqiqə (sonra daha çox) ərzində fırladın. Bu beli, incə etmək üçün əla hərəkətdir.


Qarının düz olması üçün olan hərəkətlər
1. Döşəməyə uzanın, ayaqları birləşdirin, əllərinizi başınızın arxasına qoyun. İndi yavaş-yavaş ayaqlarınızı bədənlə 90o bucaq əmələ gətirənə qədər qaldırın. Sonra yavaş-yavaş ayaqlarınızı aşağı salın, amma döşəməyə toxundurmayın. Sonra bu vəziyyətdən yenə də ayaqlarınızı qaldırın.
2. Döşəməyə uzanın, ayaqlarınızı bərk bir şeyə dirəyin. Əllərinizi başınızın arxasına qoyun və uzanmış vəziyyətdən oturaq vəziyyətə qalxın. Bir müddət keçdikdən və qarın əzələləriniz müəyyən qədər möhkəmləndikdən sonra tapşırığı çətinləşdirə bilərsiniz – ayaqlarınızı dirədiyiniz dayağı götürün və uzanmış vəziyyətdən heç bir vasitənin köməyi olmadan oturaq vəziyyətə qalxın.
3. Əllərinizi və ayaqlarınızı uzadaraq qarnı üstə döşəməyə uzanın. Sonra kəskin təkanlı hərəkətlərlə bacardığınız qədər qollar və ayaqlarınızı mümkün qədər yuxarı qaldırın. Bu zaman bütün bədən əzələləri gərginləşməlidir (qarın, bud, sağrı əzələləri).
Sağrı nahiyələri üçün olan hərəkətlər
1. Düz dayanın, ayaqları birləşdirin, əllərinizi belinizə qoyun. Ayaqları növbə ilə mümkün qədər irəli verin və bədəninizi 3 dəfə yellədin. Arxada qalan ayaq pəncə üstə (barmaqlar üstə yox!) durmalıdır.
2. Sağrı əzələləri üçün tullanma hərəkətləri çox faydalıdır. Hər iki ayaq barmaqları üzərində iplə (“skakalka”, “priqalka”) tullanma hərəkətləri edin. Nəfəsinizi bərabər şəkildə saxlayın, nəfəsi burnunuzla alın. Tullanma hərəkətlərinin vaxtını tədricən artıraraq 2 dəqiqədən 5 dəqiqəyə uzadın.
3. Dizləriniz üstə, əllərinizi də ön tərəfdən döşəməyə toxundurmaqla dayanın, belinizi düz saxlayın. Ayaqlarınızı növbə ilə maksimal şəkildə arxaya və yuxarıya doğru qaldırın. Ayağınızı bükmədən və döşəməyə toxundurmadan aşağıya salın və yenidən yuxarı qaldırın. Bu hərəkəti hər ayaqla 10-20 dəfə təkrar edin.
4. Döşəməyə oturun, dabanlarınızı birləşdirin, onları özünüzə doğru çəkin və pəncələrinizi əllərinizlə tutun. Belinizi düz saxlayaraq bir yanı üstən digər yanı üstə əyilməklə hərəkəti 40-dan başlayaraq tədricən 100-ə qədər təkrar edin. Beliniz düz olmalıdır, nəfəsinizi rahat alın, saxlamayın.


Ayaqlar üçün olan hərəkətlər
1. Əllərinizi belinizə qoyun, onurğa sütununuzu düz saxlayın. Bir dəqiqə ərzində dizlərinizi bükmədən ayaq barmaqları üzərində gəzin. Tədricən “gəzmə” vaxtını yavaş-yavaş artırın.
2. Əllərinizi belinizə qoyun, ayaqlarınızı çiyin bərabərliyində açın. Qabağa əyilərək ovuclarınızı döşəməyə toxundurmağa çalışın. Dizlərinizi bükməyin! Əyilərkən nəfəsinizi alın, başlanğıc vəziyyətə qayıdarkən nəfəsinizi buraxın.
3. Düz dayanın, ayaqlarınızı bir az aralı qoyun. Ayaq pəncələrinizi döşəməyə tam şəkildə dayamaqla, çox asta-asta mümkün qədər aşağı oturun.
4. Arxası üstə uzanın, əllərinizi bədən boyu uzadın və ayaqlarınızla velosipedi sürürmüş kimi hərəkətlər edin. Məşqi yüksək templə 40 hərəkətdən başlayaraq edin. Vaxt keçdikcə hərəkətlərin sayını 150-yə qədər artırın.

Sizə uğurlar diləyirik!

Idmanın insan həyatında rolu

Mütəmadi idman məşqlərinin faydaları hər kəsə məlumdur. Lakin bir çox insan sıx qrafiklərinin olduqlarını deyərək idmana laqeyd yanaşırlar.
Alimlər günün rejimini araşdırıblar və 18- 64 yaş arasında olan insanlarda qısa müddətli intensiv hərəkətlərin (məsələn, yerimək) 10 dəqiqəlik mütəmadi sürən idman məşqlərinə bərabər olduqları nəticəsinə gəliblər. Bu cür intensiv hərəkətlər bir sıra xəstəliklərin, həmçinin xroniki ürək xəstəliklərinin qarşısını alırlar.

Həkimlərin məsləhətini dinləyərək orta hesablama ilə kişilər idman hərəkətlərinə həftə ərzində 4 saatdan çox, qadınlar isə 2-4 saat vaxt ayırırlar. Qeyd edək ki, bu insanlar gündəlik həyatlarındakı işlərini təxirə salmırlar.
Fiziki hərəkətlər nə üçün xeyirlidir?
-Depresiyadan çox gözəl müalicə vasitəsidir: intensiv fiziki fəaliyyət zamanı orqanizimdə endorfin və ya «xoşbəxtlik hormonu» yaranır;
-Streslərə davamlığı artırır: fiziki fəaliyət zamanı stress harmonu olan adrenalinin səviyyəsi aşağı düşür;
-«Pis» xolesternin, triqliseridlərin səviyyəsi enir, “yaxşı “ xolesterinin miqdarı artır ki, buda aterosklerozdan müdafiyədir;
-Arterial təzyiqi normalaşdırır, və nəticədə insultların və ürək tutmaları riskini azaldır;
-Kalori sərfi, iştahanın normallaşması və mübadilə proseslərinin sürətlənməsi hesabına bədən çəksinin aşağı düşməsinə kömək edir.
-Sümük və oynaqların davamlılığını artırır- osteoparozun profilaktika və mülicəsi;
-Orqanizmin adaptasion imkanlarını,insanın iradəsini inkişaf etdirir.
Idman həmçinin xanımlar üçün arıqlama yoludur. Bəziləri həyat tərzinə görə özünün fiziki aktivlik formasını seçir.Bəziləri bunu trenajor salonlarında xüsusi alətlərin köməyilə ilə həyata keçirirlər. 

Yenidən sizə xatirladırıq ki, öz fiziki aktivlik planınızı müalicə həkiminizlə müzakirə edəsiniz. Tibbi tədqiqatlar göstərir ki, həftədə 3 dəfə 30-40 dəqiqəlik fiziki fəaliyyət 4 aydan sonra hipertoniklərdə təzyiqin normallaşmasına kömək edir. Eyni vaxtda həddindən çox fiziki gərqinlik və məşqlər hipertoniya törədə bilər. Xüsusiilə də güc və əzələnin inkişaf məşqlərindən sui istifadə nəticəsində yarana bilər. Məşqlər üçün təmiz havalı məkan seçmək lazımdır. Bu avtomaqistraldan uzaq meşə-park zonaları, stadion olsa daha yaxşıdır. Əgər siz soyuqlamısınızsa, hərarətiniz azda olsa qalxıbsa, xroniki xəstəliyiniz kəskinləşibsə fiziki məşqləri dərhal dayandırın. Beləliklə düzgün seçilmiş fiziki fəaliyyət sağlamlaşdırırcı və müalicəvi təsirə malikdir, o adekvat, müntəzəm, dozalaşmiş və individual seçilmiş olmalıdır.